Ontdek de Schelderoute: 2 schitterende steden én de leukste kastelen in België!
België barst van de kastelen! Zowel Vlaanderen als Wallonië zijn gezegend met vele pareltjes. Middeleeuws of romantisch, met een heuse kasteelheer, een mooie kasteeltuin, of een heuse waterburcht? Ze zijn er in alle maten en gewichten. Je kan ervoor opteren om een daguitstap te maken naar een gekozen kasteel, je kan een stedentripje combineren met een kasteelbezoek, of je kan een heuse kastelenroute uitdokteren, waarbij je ook steden en natuur opneemt. Onlangs maakte ik een heerlijke trip met beginpunt in Gent en eindpunt in Antwerpen langs een aantal kastelen langs de Schelde en zag daarbij heel wat moois!
Kastelen langs de Schelde
Deze Kastelenroute kwam tot stand in samenwerking met Toerisme Vlaanderen. Natuurlijk krijg je zo een voorproefje in enkele dagen tijd, en wat voor één. Echter, je kan hier een volwaardige vakantie van een week van maken, zeker als je de steden Gent en Antwerpen mee rekent. Het mooie is ook dat je het volledige traject volledig met trein en (huur)fiets kan afleggen. Naast leuk, ook duurzaam!
Stop 1: Gent, één van de leukste en mooiste steden van België
Gent, wij komen er heel erg graag! Het is één van de mooiste steden van België. Net zo mooi als Brugge, maar met minder toeristen. Een studentenstad met veel gezellige cafeetjes, restaurantjes en alternatieve barretjes. Compact, op mensenmaat en gemakkelijk te voet te verkennen. Wij zijn fan! Een heerlijk weekend in Gent is dan ook een aanrader voor een stedentrip dichtbij.
Maar als je een week de tijd hebt en je wil een vakantie dichtbij, dan is Gent meteen ook je beginpunt voor een tocht langs de mooie kastelen en natuur van de Schelde. Een bezoek aan het Gravensteen mag je dan ook niet overslaan! Dit wordt jouw eerste kasteel op de route 🙂
Trek twee dagen uit voor Gent zelf. De derde dag van je verblijf in Gent doe je dan de heerlijke fietstocht naar het kasteel van Laarne.
Praktisch: vervoer en andere
In Gent komt je gemakkelijk met de trein, zowel vanuit België als vanuit Nederland. Met de auto naar Gent rijden kan ook, maar er zijn meer nadelen dan voordelen hieraan verbonden:
- Je moet rekening houden met (oplopende) parkeerkosten.
- Gent is een Lage Emmissie Zone: controleer of je voertuig wel binnen mag!
- Buitenlandse voertuigen dienen altijd te registreren, ook als je voldoet aan de LEZ, anders riskeer je een boete.
- Er is een circulatieplan van kracht, waardoor je soms ergens sneller te voet bent als met de auto….
- Voor de volgende stops heb je ook geen auto nodig! Deze kunnen allemaal met de trein en ter plekke met de fiets verkend worden! Een lekker groen alternatief toch?
Waar overnachten?
In Gent zijn een aantal leuke overnachtingsmogelijkheden. Hieronder het hotel waar wij verbleven.
Wij kozen voor: Hotel de Flandre
Dit hotel heeft een topligging! Je staat op en valt zo in het historische centrum van Gent. Ondanks de locatie, zo vlak in het midden van alle bedrijvigheid, is daar binnen helemaal niks van te merken. Ik heb hier heerlijk geslapen, want wat is dit een rustig hotel met goede bedden. Het ontbijtbuffet was ook echt af! Een tweepersoonskamer, inclusief ontbijt, kost je €176 per nacht.
Stop 2: Kasteel van Laarne, mooie waterburcht
Vanuit Gent kan je fietsen naar het kasteel van Laarne, een prachtige waterburcht. Deze burcht heeft een nog oorspronkelijk middeleeuws deel, en een stuk dat later in dezelfde stijl is bijgebouwd. Ook de tuin, de bijgebouwen, de poort en de muren zijn prachtig bewaard en mooi gerestaureerd. Tezamen vormt dit een oase van rust, en je voelt je echt even afgesloten van de buitenwereld als je de poort door bent.
Je kan fietsen huren in Gent en een mooie lus maken, van ongeveer 50 km. Voor meer informatie over de ‘Gentse kastelenroute’ en de mogelijkheden tot fietsverhuur, bezoek de informatieve website Visit Gent.
Lekker eten kan je in het restaurant, in het bijgebouw van het kasteel, eveneens prachtig gerestaureerd. Zeker doen, maar reserveer wel tevoren! De keuken hier staat op erg hoog niveau.
Een ticket kost 8 EUR, tot 18 jaar betaal je 6 EUR pp. Het kasteel is elke zondag tussen 13.00 en 17.00 open voor individuele bezoekers en in juli en augustus elke dag, behalve zaterdag.
Praktisch: vervoer en andere
Het Kasteel van Laarne laat zich het best ontdekken als dagtrip vanuit Gent. Hiertoe huur je een fiets en volg je de zogenaamde Gentse Kastelenroute. Een fijn dagje uit!
Stop 3: De streek rond Bornem: fietsen, kastelen en een abdij bezoeken
Bij het volgen van de Schelde is Bornem je verplichte volgende stop. Ofwel rijd je vanuit Gent hiernaartoe met de eigen auto, maar het is ook perfect mogelijk om met het openbaar vervoer van Gent naar Bornem te reizen. Hiervoor ga je eerst met de trein naar Sint-Niklaas (je neemt hiervoor de trein richting Antwerpen, met stop in Sint-Niklaas), waar je vervolgens overstapt op de trein richting Leuven, met stop in Bornem. In en rond Bornem verplaats je je opnieuw met de (huur)-fiets.
Kasteel Marnix de Sainte Aldegonde
Dit kasteel gaat al ver terug. 1000 jaar geleden stond hier reeds een verdedigingstoren tegen de invallende Vikingen. Zij kwamen de Schelde opgevaren, op zoek naar buit. Vervolgens gaat het kasteeldomein over in steeds weer verschillende handen. Ondertussen ‘verlegt’ de Schelde zijn loop en ligt het kasteel aan de ‘Oude Schelde-arm’, waardoor het nooit ten prooi zal vallen aan plannen om hier een havenuitbreiding te stichten, of fabrieken op te richten.
In 1586, een jaar na de val van Antwerpen, koopt Pedro Coloma, een Spaanse officier, de heerlijkheid Bornem. Hij laat het vervallen kasteel heropbouwen en bouwt de abdij van Bornem. Hij is dus een belangrijke man geweest voor de ontwikkeling van de streek. Aan de andere kant viel Antwerpen en de Zuidelijke Nederlanden (nu België) wel toe aan Spanje, terwijl de Noordelijke Nederlanden (nu Nederland) hun eigen koers konden beginnen varen, tot éénmaking kwamen en een grote bloei kenden, ook door de vele vluchtelingen vanuit Antwerpen, die hun kennis en al hun rijkdom mee brachten.
Ironisch genoeg komt het kasteel later in handen van de familie Marnix de Sainte Aldegonde. Zij waren het tegenovergestelde van de Spaanse Coloma. Zij hadden sympathie voor de protestanten, hadden felle kritiek op de katholieke kerk en de Spaanse Kroon. Ze durfden dit ook neer te schrijven in boeken en pamfletten. Daarnaast is het vrijwel zeker dat een telg van deze familie het volkslied van Nederland heeft geschreven. Beetje vreemd toch?
In ieder geval, deze familie liet het kasteel restaureren tot wat het vandaag is: een prachtig kasteel, zowel langs binnen als buiten. Binnenin vind je een buitengewone verzameling kant, Breughel-gravures, krantenknipsels over beroemde gasten, over het kasteel in de media en ga zo maar door. Ook zijn de kamers bijzonder rijk versierd. Het bijzondere is dat het kasteel nog bewoond wordt door de graaf John II de Marnix, en dat de zalen dus ook nog gewoon gebruikt worden voor diners 🙂 De kans dat je de graaf tegen komt en dat hij met jou een praatje wil slaan, is groot. Dit is een bijzondere man!
Abdij van Bornem
Zoals reeds gezegd, Pedro Coloma liet ook de abdij van Bornem bouwen. Hij vond echter niet meteen een kloosterorde die zich hier wilde vestigen. Pas in 1658 wordt dit klooster bewoond door Engelse Dominicanen, die vervolgd werden in eigen land. Zij vestigden hier ook het Engelse College. Rijke Engelse families stuurden hun zonen hiernaartoe om hoogstaand onderwijs te genieten. Onder de Dominicanen bloeide het klooster. Daarna zette een periode van verval in en de doodsteek bracht de Franse revolutie. Tijdens deze gebeurtenis wordt het klooster verbeurd verklaard en in 1797 openbaar verkocht.
In 1836 wordt het dan definitief verkocht aan de cisterciënzers van de Sint-Bernardusabdij in Hemiksem. Deze beginnen enthousiast met de wederopbouw en zelfs uitbreiding van het klooster, tot het in 2017 definitief verlaten wordt door de laatste paters. Sindsdien wordt de abdij als toeristische site uitgebaat door de gemeente Bornem en kan je hier tal van rondleidingen volgen.
Tip: Bezoek de bibliotheek, je weet niet wat je ziet!
Praktisch: vervoer en andere
Vanuit Gent kom je gemakkelijk met de trein in Bornem. Pak de vroege trein, zodat je het meeste uit je dag kan halen, want je gaat veel ondernemen! In Bornem zelf kan je fietsen huren voor een dag. Het beste is als je start aan de Abdij van Bornem en hier een rondleiding volgt en een plan voor een fietsroute oppikt. Vervolgens fiets je in 15 minuutjes naar het Kasteel Marnix de Sainte Aldegonde.
Stop 4: Het Waasland: polders, mooie kasteeltuin en een kasteel
Om het Waasland te ontdekken, is het het handigste om als uitvalsbasis Beveren te nemen. Toegegeven, in deze stad is niet gek veel te beleven, maar er is een prima hotel en de stad is handig bereikbaar met het openbaar vervoer. Van Bornem ben je in 30 minuten in Beveren met de trein. Je moet opnieuw naar Sint-Niklaas vanuit Bornem en daar overstappen op een trein richting Antwerpen, met stop in Beveren. In Beveren huur je dan goedkoop een fiets aan het station voor een dag of twee voor de mooie omgeving te verkennen!
Polders van Kruibeke
De Polders van Kruibeke zijn de belangrijkste schakel in het Sigmaplan. Het Sigmaplan is er gekomen na de overstromingen van 1953 en 1976 en voorziet in een aantal overstromingsgebieden, ingeval van nood. De Polders zijn het grootste overstromingsgebied van Vlaanderen, maar echt overstromen doet dit maar enkele keren per jaar.
Alle andere dagen van het jaar kan je er wandelen, fietsen, spelen of noem maar op. Je fietst of wandelt door een landschap van slikken en schorren, bossen en weidevogelgebied. Er is hier een hele rijke fauna en flora: vele weide-en watervogels, vele vissoorten, maar ook bevers, otters en 80 reeën noemen dit hun thuis. Natuurlijk is niet elke diersoort even gemakkelijk te spotten, maar we raden je aan toch je verrekijker mee te nemen. Gegarandeerd zie je mooie dingen!
Kasteel Wissekerke
Genoeg gewandeld en uitgewaaid in de Polders? Dan kan je in Kruibeke ook een kasteel bezoeken, dat geheel in Engelse stijl werd gerenoveerd door de eigenaars Vilain XIIII. Dit zou zo een Engels landschapskasteel kunnen zijn, en ook de tuinen eromheen zijn in Engelse stijl. Je kan dit kasteel elke dag tussen 13.00 en 17.00 bezoeken, behalve op maandag en dinsdag. In het kasteel zelf krijg je een leuke audioguide met drie verschillende verhalen (eentje specifiek voor kinderen), de tentoonstelling is leuk vorm gegeven, met projecties en alles erop en eraan. Een bezoekje hier is verrassend: het kasteel is namelijk niet zo bekend, maar toch is er heel veel geïnvesteerd in het op een leuke manier toegankelijk maken van het kasteel. Aanrader!
Hofke van Bazel
Het kasteel van Wissekerke ligt naast het Hofke van Bazel en ook de Polders van Kruibeke zijn niet ver weg. Wij raden je aan om dan ook de Polders te combineren met het kasteelbezoek én om te gaan lunchen of dineren in het Hofke van Bazel. Je krijgt hier niet gewoon een lunch of een diner, nee dit is een totaalervaring, éénmaal je binnen stapt in dit Middeleeuwse pand. Het restaurant is namelijk prachtig vormgegeven. Hier staan mensen aan het roer met een feilloos oog voor binnenhuisarchitectuur en dat maakt dat je niet ‘gewoon eventjes eet’, maar dat je je ogen uit kijkt.
Daarnaast moet het ook gezegd worden: het Hofke van Bazel beschikt over een Groene Michelinster. Zij hebben deze verdiend, omwille van het feit dat zij de meeste groenten uit eigen moestuin halen (om de hoek), én omdat zij een volwaardig vegetarisch alternatief aanbieden, dat zich kan meten met sterrenrestaurants die wel vlees serveren. Ik heb alvast genoten van de vegetarische hapjes, voorgerecht en hoofdschotel!
Kasteeltuin Hof ter Saksen
Heb je nog tijd over? Maak dan een fietstocht naar de kasteeltuin Hof ter Saksen. Het kasteeltje zelf wordt nog opgeknapt en is niet toegankelijk voor publiek, maar de tuinen zijn dat wel. Dit is vooral een aanrader in het voorjaar, er staat telkens wel iets in bloei. Ik laat de foto’s hieronder voor zich spreken!
Praktisch: vervoer en andere
Vanuit Bornem kom je opnieuw gemakkelijk met de trein in Beveren. Aan het station van Beveren kan je meteen fietsen huren.
Waar overnachten?
Om het Waasland te verkennen, is Beveren the place to be! Wij verbleven in onderstaand hotel.
Wij kozen voor: Van der Valk Beveren
Niet alle Van der Valk hotels bieden dezelfde kwaliteit, maar dit hotel is echt top! Dit is een viersterrenhotel, met alles erop en eraan: fitnesscentrum, binnenbad, kinderspeeltuin, top restaurant on-site….
De kamers zijn licht en zeer ruim opgezet. Badkamer is perfect! Een overnachting voor twee personen, inclusief ontbijtbuffet kost €193 per nacht.
Stop 5: Antwerpen, bruisend en hip
Je bent aanbeland aan de laatste stop, en wat voor één: Antwerpen, bruisende stad in Vlaanderen! Om van Beveren tot Antwerpen te geraken, heb je opnieuw geen eigen auto nodig. Het beste neem je een taxi voor het korte stukje naar de halte van de waterbus in Kruibeke. Hier stap je op de waterbus, die je langs de Schelde in enkele minuten tot aan je laatste kasteel, het Steen in Antwerpen brengt. Hier stap je af, in hartje Antwerpen, klaar om deze stad nog een paar dagen te verkennen!
Praktisch: vervoer en andere
Wederom heb je hiervoor geen auto nodig, deze zit alleen in de weg! Vanaf zomer 2023 is het trouwens verboden voor niet-inwoners om in Antwerpen bovengronds te parkeren. Dit zal een hoop parkeerproblemen met zich meebrengen, dus laat de auto gewoon thuis. Als je de Kastelenroute vanuit Gent volgt, dan neem je de Waterbus naar Antwerpen. Vanuit Antwerpen kun je dan weer gemakkelijk verder met de trein naar België of Nederland.
Waar overnachten in Antwerpen?
Het zou jammer zijn om geen bezoek aan Antwerpen te brengen, nu je er toch bent. Verblijf hier dan ook minimum twee à drie nachten, zo heb je tijd genoeg voor de hoogtepunten.
Wij kozen voor: B&B HOTEL Antwerpen Zuid
Het B&B Hotel Antwerpen Zuid is heerlijk; mooi, schoon, licht en de bedden zijn super! Het hotel is leuk ingericht en ziet er ook langs buiten erg leuk uit. Het complex is vrij nieuw, het staat er pas sinds 2018. De prijs is voortreffelijk: voor een tweepersoonskamer, inclusief ontbijt, betaal je €120 per nacht. Dit hotel ligt op het Zuid, een hippe wijk, op wandelafstand van het historisch centrum.