Tour naar Tsjernobyl & de spookstad Pripyat

Yay! Ik heb weer een bestemming van mijn bucketlist af kunnen strepen! Heel graag wilde ik naar Tsjernobyl (ookwel Chernobyl) toe. Het leek me zo’n indrukwekkende plek. Akelig, luguber maar tegelijkertijd heel gaaf. Ik hou wel van wat ‘Urban Exploring’, en daarvoor is dit natuurlijk de uitgesproken plek! Foto’s maken van de schoonheid van het verval.. Ja, Tsjernobyl stond hoog op mijn lijstje!
Afgelopen maand was het dan zover; tijdens een citytrip naar Kiev bezocht ik het nabijgelegen Tsjernobyl. In dit artikel een hoop informatie en tips!

Tijdens onze citytrip naar het mooie Kiev stond dus ook een bezoek aan de spookstad Tsjernobyl hoog op het lijstje. Op een mooie vrijdag in mei was het zover, en na een vroege wekker kon onze dagtour beginnen!

Een lesje geschiedenis

Op 26 april 1986 gaat het gruwelijk mis: een experiment in kernreactor 4 mislukt en er volgt een explosie. Bij de brand en explosie komen 31 mensen om het leven. Toch is dit niet het echte aantal overledenen ten gevolge van de ramp. Het is het officiële cijfer wat de Sovjet-Unie destijds heeft gegeven. De werkelijke schatting van mensen die als gevolg van de ramp zijn overleden ligt tussen de 4.000 – 30.000 mensen! Enorm veel dus. 
Toch duurt het na de explosie nog even voordat het dorp geëvacueerd wordt; de Sovjet-Unie houdt het voorval stil en pas als Zweden alarm slaat over gemeten verhoogde straling, wordt de evacuatie in gang gezet. Iedereen in een omtrek van 30 kilometer van de rampplek moest hun huis verlaten. Men werd verteld dat zij na enkele dagen weer mochten terugkeren en lieten al hun bezittingen achter. In totaal worden er zo’n 135.000 mensen geëvacueerd. Uiteindelijk zouden zij nooit meer terugkeren naar Tsjernobyl of Pripyat. De omgeving, nu bekend als ‘The Exclusion Zone’, werd hermetisch afgesloten vanwege de hoge radioactiviteit.

De mensen zijn dus al jaren verdwenen, maar de gebouwen staan er nog en de natuur heeft er vrij spel gehad. Het is inmiddels een unieke en aangrijpende omgeving. In het kinderdagverblijf liggen nog tientallen poppen en kinderschoentjes, in het zwembad groeien de bomen naar binnen en het pretpark ligt er verlaten en verroest bij.

Hoe kom je er?

Op eigen houtje mag je Tsjernobyl niet betreden. Alleen met een georganiseerde tour kun je het rampgebied bezoeken. Vanuit Kiev is het zo’n 2 uur rijden naar Tsjernobyl. Wij boekten onze tour bij Gamma Travel. Het boeken ging makkelijk; je kiest de dag dat je erheen wilt en geeft je paspoort gegevens door. Boek wel minstens een dag of 5 van tevoren; er moet namelijk nog een speciaal visum voor je geregeld worden om Tsjernobyl in te mogen. Gamma Travel is een hele fijne organisatie! De gids die wij hadden, vertelde op een duidelijke maar ook erg leuke manier over Tsjernobyl. Mede dankzij haar hebben we een topdag gehad. Wil jij ook met Gamma Travel naar Tsjernobyl? Boek je dagtrip hier!

Dagprogramma

Hieronder ons dagprogramma. De verschillende touroperators hanteren ieder een eigen route, zodat je met niet teveel man op dezelfde plek bent. De volgorde van de tour kan dus anders zijn als je met een andere organisatie op pad gaat.

Verzamelen

Om 7.45 uur verzamelen we op een centraal punt in Kiev. Vanuit hier rijden we in zo’n 2 uur naar Tsjernobyl. In de tussentijd vertelt de gids over het dagprogramma en de regels die er verbonden zijn aan het bezoek. Zo mag je bijvoorbeeld niet eten in het rampgebied, geen foto’s maken van de politie en bewakers en mag je niets aanraken. Ook wordt er een documentaire getoond die informatie geeft over de ramp en laat zien wat er allemaal is gebeurd. Bij je gids kun je als je wil een geigerteller huren; dit apparaatje laat je op elk moment de straling zien van de plek waar je je bevindt. Wanneer hij gaat piepen betekent dit dat de straling oploopt! Opletten geblazen dus 😉

Tsjernobyl stad

Na de paspoortcontrole kan de tour beginnen. Na een korte rit door een bos komen we aan in het dorp Tsjernobyl. De straling is hier niet zo hoog meer en er wonen zelfs mensen, vooral werklui. Echter mogen zij niet langer dan twee aaneengesloten weken hier zijn, dus werken ze in shifts en lossen ze elkaar af. We lopen door de ‘Alley of Memory and Hope’ waar naast de kant de namen staan van overledenen van de ramp. Ook is er een monument geplaatst voor de brandweerlieden die hun leven gaven om de brand te blussen.

Forbidden Zone: The Russian Woodpecker

Na Tsjernobyl stad is het de beurt aan de ‘verboden zone’. Hier staat Doega 3, ook wel ‘The Russian Woodpecker’ genoemd. Dit radarsysteem traceerde tijdens de Koude Oorlog raketten met een atoomlading. Binnen enkele minuten kon men de sovjet-leiding op de hoogte brengen zodat zij een tegenreactie konden nemen. Indrukwekkend om te zien hoe groot dit radarsysteem is; wel 460 meter lang en 100 meter hoog!

Kerncentrale

Tijd om de plek te zien waar het allemaal misging in 1986; de power plant. We rijden langs verschillende kernreactoren en we zien de sarcofaag die in 2017 over kernreactor 4 is geplaatst om radioactieve stoffen af te schermen. Als het goed is moet de komende 100 jaar alles veilig zijn door dit enorme betonnen bouwwerk. Voor kernreactor 4 is een monument geplaatst ter herinnering aan de ramp. Bizar om zo dicht bij de rampplek te staan.

Spookstad Pripyat

Na een typische Sovjet-lunch in een oude kantine vervolgen we onze weg naar het stadje Pripyat. Voor mij het hoogtepunt van de dag! Dit is de stad die het dichtst bij de kerncentrale stond en ook het hardst getroffen is. We lopen door de stad die overwoekert is door de natuur. Overal groeien bomen en het ziet er zeker weten heel anders uit dan in 1986! Toch zijn de sporen van het abrupt afgebroken leven hier duidelijk te zien.
We bezoeken een schoolgebouw waar duizenden gasmaskers op de grond liggen en daarna lopen we richting een verlaten zwembad. Officieel mag je de meeste gebouwen niet meer betreden, maar als onze gids heeft geconstateerd dat er geen bewaking rondloopt, mogen we toch het gebouw binnen. Adrenaline!

Ook het kinderdagverblijf maakt een diepe indruk op me (ik werk namelijk zelf ook in de kinderopvang). Ik kijk rond en er liggen poppen, kinderschoentjes en verroest speelgoed. Toegegeven: sommige dingen liggen er wel erg fotogeniek bij. De gids geeft ook toe; sommige dingen zijn expres zo neergelegd, maar het zijn wel de echt authentieke spullen. Tja, het blijft een toeristenspot he! Toch is het erg indrukwekkend om te zien, en een geweldige plek voor fotografen. Ik moet zeggen dat ook ik flink ben losgegaan in Pripyat 😉

Tot slot bezochten we nog het pretpark. Hoe bizar; deze zou eigenlijk op 1 mei 1986 geopend worden, slechts enkele dagen na de ramp. Niemand van de bewoners heeft dus nog van de botsauto’s of het reuzenrad kunnen genieten.

Aan het einde van de dag komen we weer langs een controle-punt. Na herhaaldelijke scans worden we ‘clean’ bevonden en mogen we de Exclusion Zone weer verlaten. Wauw, wát een indrukwekkende dag!

Is een bezoek aan Tsjernobyl gevaarlijk?

Nee hoor, je kunt Tsjernobyl veilig bezoeken tijdens een tour. De hoeveelheid radioactieve straling is verwaarloosbaar. Bij een röntgenfoto in het ziekenhuis komt een veel hogere hoeveelheid straling vrij.
Je wordt tijdens de tour meerdere malen gescreend, maar als je goed naar je gids luistert is er geen probleem. Zo zijn bijvoorbeeld de poppen en knuffels wel besmet met radioactieve straling dus die moet je niet aanraken. Zolang je dat onthoudt; no worries!

Dagtour of meerdaagse tour?

Je kunt kiezen voor een dagtour naar Tsjernobyl, maar ook een meerdaagse tour is mogelijk. Omdat wij ook de stad Kiev wilden ontdekken, kozen wij voor een dagtour. Je bent dan zo’n 12 uur weg. In principe is dit ook voldoende om alle plekken te zien. Maar wil je extra veel tijd besteden bij alle plekken, of nóg meer van de omgeving zien? Dan is wellicht een meerdaagse tour wel iets voor jou! Ergens vond ik het wel jammer dat er per plek vrij weinig tijd was om uitgebreid foto’s te schieten, dus als we genoeg dagen hadden gehad, had ik achteraf misschien wel een tweedaagse tour willen doen. Zo gaaf vond ik het! Maar ook de dagtour was super tof en echt een aanrader.

Ook is er de mogelijkheid om een privé tour te boeken. Hiervoor betaal je natuurlijk wel wat meer, maar dan kun je zelf aangeven welke plekken je graag wilt zien en heb je wellicht wat meer tijd in de door jouw gekozen plekken. Hoe meer mensen je meeneemt op de privé tour, hoe lager de prijs. Er zijn zelfs ook 3 tot 5-daagse tours te boeken, speciaal gericht op fotografie. Voor de echte die-hards 😉

Praktische tips

• Je kunt Tsjernobyl alleen bezoeken met een georganiseerde tour
• Een geigerteller huur je optioneel voor €10
• Voor deze tour moet je 18 jaar of ouder zijn
• Als je zwanger bent, mag je Tsjernobyl niet bezoeken
• Gesloten schoenen, lange broek en lange mouwen zijn verplicht
• Boek je trip op voorhand, er moet namelijk een speciaal visum aangevraagd worden
• Vergeet niet je paspoort mee te nemen!
• Een statief voor donkere ruimtes kan handig zijn
• Neem voldoende water mee
• In de zomer kan het slim zijn om muggenspray mee te nemen
• Heb respect en raak niets aan

Tsjernobyl: wel of niet doen?

Zeker wel! Ik had hoge verwachtingen en deze tour hebben ze zeker waargemaakt. Net als Auschwitz in Krakauis dit een plek die je eens bezocht moet hebben. De geschiedenis van Tsjernobyl is echt intrigerend en de trip is indrukwekkend, mooi en spannend tegelijk. Stiekem de gebouwen betreden en ze kamer voor kamer verkennen… Het geeft echt wel een kick. Toch is het maar de vraag hoelang dit nog kan, aangezien sommige gebouwen echt wel op instorten staan en de vloeren op sommige plekken aardig rot zijn. Dus als je de kans hebt; zeker gaan!
Combineer je bezoek aan Tsjernobyl met een stedentrip naar Kiev, dan heb je zeker weten een prachtige reis!

Fotoserie

Heb ik jou ook warm gemaakt voor een bezoek aan Tsjernobyl? Ik kan het je zeer zeker aanraden! Wij vonden het alle vier echt een super gave en indrukwekkende dag! Ik zou zo nog eens terug willen! Wil jij er ook heen? Boek dan hier je tour. En heb je nog vragen, stel ze gerust! 
Enjoy your travels 🙂